4. Huraikan sistem dan peranan pembesar di Thailand
sebelum campur tangan Barat.
Pembesar bermakna pegawai-pegawai
kerajaan yang dilantik oleh raja untuk menjawat jawatan tertentu dan
melaksanakan tugasnya dalam bidang kuasa yang diberikan. Pembesar melaksanakan
tugas pemerintahan dan merupakan orang kedua penting dan berada pada paras
kedua selepas kedudukan raja. Pembesar di Thailand adalah merupakan anggota
keluarga diraja golongan Chao.
Sistem pentadbiran pusat di
Thailand dianggotai oleh para pembesar yang merupakan anggota diraja yang
digelar Chao. Chao bertindaak sebagai menteri-menteri kanan kepada raja. Chao
berperanan penting dalam membantu raja dalam urusan pentadbiran negara. Mereka
mengetuai jabatan-jabatan (Krom) tertentu iaitu Krom Mahattai (Jabatan Hal
Ehwal Pentadbiran Awam), Krom Kalahan (Jabatan Pertahanan), dan Krom Khlanf
(Jabatan Kewangan dan Hubungan Luar).
Krom Mahattai dan Kalahon
mempunyai tugas utama iaitu mengawal tenaga rakyat dan keselamatan
wilayah-wilayah di bawah kuasa masing-masing. Hal ini kerana kecekapan dan
keberkesanan kerajaan Thailand bergantung kepada kebolehan pembesar mengawal
serta mempergunakan tenaga buruhnya supaya keselamatan dan kestabilan
sosioekonomi negara terjamin. Manakala, tangguungjawab utama Krom Khlang ialah
menguruskan hal-ehwal kewangan dan perniagaan diraja.
Di bawah Ketua Krom Mahattai
(Jabatan Hal Ehwal Pentadbiran Awam) dan Ketua Krom Kalahan (Jabatan
Pertahanan), terdapat pembesar yang berjawatan lebih rendah. Mereka dibahagi
kepada empat Krom dan keempat-empat jabatan ini bertanggungjawab melicinkan
pentadbiran kerajaan di peringkat pusat, iaitu Krom Maung (Jabatan Ibu Kota),
Krom Na (Jabatan Tanah), Krom Wang (Jabatan Istana), dan Krom Khlang (Jabatan
Kewangan, Perniagaan dan Hubungan Luar).
Para pembesar di peringkat
wilayah dilantik terus oleh raja dan biasanya terdiri daripada golongan
Khunnang (bangsawan). Tugas utama pembesar peringkat wilayah atau daerah ini
adalah melaksanakan pentadbiran tersendiri, mengutip cukai, dan mengetuai adat
istiadat serta ketua agama Buddha di wiayah masing-masing. Mereka juga menguasai
sumber tenaga manusia bagi menjamin kedudukan, kuasa politik, ekonomi dan
sosial.
Terdapat empat wilayah yang pada
dasarnya diperintah oleh raja tetapi pelaksanaan pemerintahan dilakukan oleh
pembesar tertentu. Wilayah pertama meliputi kawasan strategi keselematan
termasuk bandar-bandar besar dan bandar penting. Wilayah kedua dan ketiga
meliputi kawasan yang agak besar, tetapi termasuk di bawah penyeliaan ibu kota.
Tanggungjawab bagi kedua-dua wilayah ini diletakkan di bawah Krom Hal Ehwal
Pentadbiran Awam, Pertahanan, serta Kewangan dan Hubungan Luar.
Wilayah keempat ialah
bandar-bandar kecil sekitar ibu kota yang diletakkan di bawah kerajaan pusat
secara langsung. Wilayah keempat tidak mempunyai pentadbir yang berkedudukan
gabenor tetapi ditadbir oleh pegawai yang bergelar pemangku pentadbir. Wilayah keempat
juga dianggap sebagai kawasan penampan untuk mempertahankan ibu kota semasa
berlakunya perang atau pemberontakan menyerang pusat kerajaan.
Kesimpulannya, sistem pembesar mengukuhkan institusi pemerintahan beraja di Thailand. Selepas kedatangan Barat, peranan pembesar telah berubah. Raja Mongkut telah memodenkan pentadbiran yang berasaskan pentadbiran Barat demi menyelamatkan negara Thailand daripada dijajah.
No comments:
Post a Comment