3. Terangkan struktur dan organisasi sistem
pentadbiran yang diamalkan di Malaysia selepas merdeka.
Selepas tamat Perang Dunia Kedua,
kerajaan British telah memperkenalkan Perlembagaan Malayan Union pada 1 April
1946. Butiran Perlembagaan Malayan Union telah mendapat tentangan daripada
orang Melayu dan digantikan dengan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1948.
Perlembagaan ini menjadi teras kepada sistem demokrasi berparlimen berdasarkan
Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957. Pada 16 September 1963, Persekutuan
Malaysia dibentuk dan Sabah serta Srawak mencapai kemerdekaan melalui gabungan
tersebut. Sistem pemerintahan yang diamalkan oleh Malaysia selepas merdeka
adalah berbentuk sistem demokrasi berparlimen dan raja berperlembagaan.
Perlembagaan 1957 berasaskan
kepada teori ‘Separation of power’ yang bermaksud pengasingan kuasa.
Pengasingan kuasa ini dibahagikan kepada tiga iaitu badan perundangan, badan pelaksana,
dan badan kehakiman. Badan perundangan merupakan institusi tertinggi yang
terdapat di Malaysia dan bertanggungjawab menggubal rang undang-undang dan
meliputi Sabah dan Sarawak selepas tahun 1963. Mengikut perlembagaan Malaysia,
ketua negara ialah Yang di-Pertuan Agong. Baginda ialah seorang raja
berperlembagaan dan menjalankan kuasa pemerintahan di bawah perlembagaan. Yang
di-Pertuan Agong bertindak mengikut nasihat Perdana Menteri dan Jemaah Menteri.
Mengikut undang-undang, Parlimen
terdiri daripada Yang di-Pertuan Agong, Dewan Negara, dan Dewan Rakyat. Dewan Negara
adalah majlis tertinggi dalam Parlimen. Tugas utamanya ialah membahas rang
undang-undang yang dikemukakan oleh Dewan Rakyat. Dewan Negara tidak boleh
menolak undang-undang yang telah diluluskan oleh Dewan Rakyat tetapi boleh
menangguhkan selama sebulan untuk diteliti oleh Dewan Rakyat. Dewan Negara mengandungi
70 orang ahli yang dipilih atau
dilantik. 26 orang ahli dipilih oleh Dewan Undangan Negeri. Setiap negeri
diwakili oleh 2 orang ahli dan 44 orang ahli yang dilantik oleh Yang di-Pertuan
Agong. Ahli Dewan Negara berkhidmat sebagai anggota dewan selama 3 tahun, dan
boleh dilantik selama tiga tahun lagi untuk penggal kedua. Dewan Rakyat terdiri
daripada 222 wakil rakyat yang dipilih melalui pilihan raya. Tugas utama Dewan
Rakyat ialah menggubal undang-undang dan meluluskan undang-undang.
Badan Pelaksana atau Badan
Eksekutif diketuai oleh Perdana Menteri dan kabinet dalam menjalankan
dasar-dasar pentadbiran kerajaan mengikut perlembagaan dan undang-undang yang
ada. Terdapat tiga peringkat pentadbiran kerajaan iaitu peringkat persekutuan,
negeri dan tempatan. Pentadbiran peringkat persekutuan dijalankan oleh Kabinet
atau Jemaah Menteri. Jemaah Menteri diketuai oleh Perdana Menteri dan menteri-menteri
lain sebagai ahli. Bagi menjalankan tugas-tugas eksekutif Kerajaan Persekutuan,
beberapa buah kementerian, jabatan, dan badan berkanun diwujudkan. Setiap
kementerian akan diketuai oleh seorang Menteri dan dibantu oleh Timbalan
Menteri, Setiausaha Parlimen, Setiausaha Politik, Ketua Setiausaha Kementerian,
pegawai kementerian, dan kakitangan yang dikenali pegawai kerajaan.
Pentadbiran Kerajaan Negeri pula
terletak pada Sultan atau Raja atau Yang di-Pertuan Besar atau Yang diPertua
Negeri. Kuasa tersebut dijalankan oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (EXCO).
Badan ini diketuai oleh Menteri Besar atau Ketua Menteri yang dilantik oleh
Sultan atau Raja atau Yang di-Pertuan Besar atau Yang di-Pertua Negeri. Majlis
ini bersama-sama bertanggungjawab kepada Dewan Undangan Negeri. Di Sarawak
pula, Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri dipanggil Majlis Tertinggi manakala di
Sabah dipanggil Kabinet Negeri. Pentadbiran Kerajaan Tempatan pula terdiri
daripada Majlis Perbandaran dan Majlis Daerah. Majlis Perbandaran diketuai oleh
seorang Yang di-Pertua dan ditadbir oleh sebuah majlis yang dilantik oleh
Kerajaan Negeri. DI Sabah, pentadbirannya dibahagikan kepada daerah dan
kampung. Setiap daerah ditadbir oleh Pegawai Daerah yang dibantu oleh Ketua
Anak negeri dan Ketua Kampung. Di Sarawak, pentadbirannya dibahagikan kepada
bahagian, daerah, daerah kecil, dan kampung. Setiap bahagian ditadbir oleh
seorang residen dan dibantu oleh Temenggung. Di daerah ditadbir oleh Pegawai
Daerah dan Pegawai-pegawai Perkhidmatan Tadbir Sarawak. Manakala kampung
ditadbir oleh Penghulu.
Badan kehakiman pula adalah badan
yang menjaga keadilan dan keamanan serta kuasa pengimbang antara badan
perundangan dan badan pemntadbiran. Hakim mahkamah dilantik oleh Yang di-petuan
Agong dan ini membuktikan bahawa ianya adalah badan bebas. Mahkamah berkuasa
membicarakan kes sivil dan jenayah. Terdapat tiga kategori mahkamah di Malaysia
iaitu Mahkamah Tinggi (Mahkamah Utama dan Mahkamah Atasan), Mahkamah Rendah dan
mahkamah-mahkamah khas. Mahkamah Tinggi terdiri daripada Mahkamah Persekutuan,
Mahkamah Rayuan, dan Mahkamah Tinggi. Mahkamah Rendah terdiri daripada Mahkamah
Seksyen, Mahkamah Majistret, dan Mahkamah Penghulu. Mahkamah-mahkamah khas pula
terdiri daripada Mahkamah Perusahaan, Mahkamah Tentera, Mahkamah Khas, Mahkamah
Syariah, Mahkamah Juvana, dan Mahkamah Bumiputera. Setiap mahkamah mempunyai
bidang kuasa yang telah ditetapkan.
Kesimpulannya, sistem pemerintahan Malaysia selepas merdeka telah distruktur dengan jelas di peringkat Kerajaan Pusat dan Kerajaan Negeri termasuk Sabah dan Sarawak. Pentadbiran Kerajaan Pusat dan Kerajaan Negeri dapat berjalan dengan sistematik dan lancar.
No comments:
Post a Comment